Mental Skills Lab

Pozwalam sobie zamieścić krótki raport z interesującego artykułu naukowego:

Jones, M. V., Coffee, P., Sheffield, D., Yangüez, M., Barker J. B. (2012) Just a game? Changes in English and Spanish soccer fans’ emotions in the 2010 World Cup. Psychology of Sport and Exercise 13, 162-169.

Badacze zajmowali się ciekawym zagadnieniem emocjonalności wśród piłkarskich kibiców.

Celem badania było prześledzenie reakcji emocjonalnych angielskich i hiszpańskich fanów piłki nożnej pojawiające się w sytuacji sukcesu i porażki zespołu, któremu kibicowali, a także analiza wynikających z stanu emocjonalnego zmian w interakcjach społecznych i wydatkach, podczas trwania mistrzostw świata w piłce nożnej w 2010 roku.

Grupa badawcza

Grupę badawczą stanowili kibice piłki nożnej z Hiszpanii i Wielkiej Brytanii.

Grupa Brytyjczyków składała się z 59 osób (47 mężczyzn i 12 kobiet, średni wiek 31.56 lat, SD 8, 42,), które uczestniczyły w badaniu podczas udziału zespołu Anglii w mistrzostwach świata w 2010 roku. Zespół Angli rozegrał 4 mecze a uczestnicy badani byli 6 raz, na początku turnieju, 4 razy po każdym meczu (0-72h po meczu) i na końcu turnieju (4-7 dni od ostatniego rozegranego meczu).

Grup Hiszpańska składała się z 32 osób (19 mężczyzn, 13 kobiet, średni wiek 27.47 lat, SD 7.67). Drużyna Hiszpanii rozegrał 7 spotkań w związku z tym, kibice badani byli dziewięć razy, na początku turnieju, po każdym meczu (0-72h po meczu) i na końcu turnieju (4-7 dni od ostatniego rozegranego meczu).

Metody i procedura badania

Do badan wykorzystano zaprojektowane przez autorów metody:

Kwestionariusz mierżący ocenę ważności/istotności mistrzostw świata dla danej osoby, który badała jak ważne jest by reprezentacja dobrze wypadła w mistrzostwach świata.

Kwestionariusz mierzący identyfikacje z zespołem na początku turnieju.

Identyfikacja z zespołem po każdym rozegranym spotkaniu, badana była poprzez napisanie kilku zdaniowej relacji z rozegranego przez drużynę spotkana, badano ilość zaimków my – oni.

Kwestionariusz do badania interakcja społecznych- badano czas poświęcany na spotkanie towarzyskie.

Kwestionariusz oceniający ilość wydawanych pieniędzy.

W badaniu kibiców hiszpańskich zastosowano skróconą wersje hiszpańską kwestionariusza POMS (McNair, Lorr i Droppleman,1971)

Do badan kibiców angielskich użyto kwestionariusz The Brunel University Mood Scale (BRUMS; Terry, Lane i Fogarty, 2003;). Bazującego na czynnikach wyróżnionych w kwestionariuszu POMS ale zdaniem autorów będącego bardziej zwięzłym i prostszym w wypełnieniu.

Obliczano również wskaźnik nazwany całkowitym zakłóceniem nastroju (total mood disturbance score) TMD, który to wskaźnik miał wskazywać zmiany w zakresie doświadczanych emocji. Obliczany był poprzez zsumowanie wyników na skalach negatywnego nastroju (depresja, napięcie, gniew, znużenie) i odjęcie od uzyskanej wartości wyniku w skali wigoru. Im wynik niższy tym dominacja emocji pozytywnych większa. Obecna w kwestionariuszu POMS skala zakłopotania nie była brana pod uwagę w wyliczaniu tego wskaźnika.

Badania przeprowadzone były w formie elektronicznej ankiety za pomocą specjalnej platformy internetowej, badanym przypominano mailowo po każdym meczu by wypełnili kwestionariusze.

Wyniki badania

Zmiany emocjonalne podczas trwania turnieju

Wskaźnik TMD dla kibiców drużyny Angli przed turniejem wyniósł: 13.75

Podczas rozgrywek obserwowano znaczący w porwaniu do bazowego wzrost TMD po remisach z USA 17.37 i Algierią 18.51 oraz znaczący spadek po wygranej ze Słowacja 11.95 po porażce z Niemcami, która skutkowała eliminacją z turnieju nastąpił istotny wzrost 17.83, w badaniu po turnieju poziom TMD nie różnił się istotnie w stosunku do badani przed turniejem 13.85.

Wskaźnik TMD przed turniejem dla kibiców Hiszpańskich wyniósł 10.13

Początkowo wskaźnik wzrósł po przegranej z nisko notowana drużyną Szwajcarii 19.53

po czym nastąpił spadek po wygranej z Hondurasem 12.72, prze kolejne 3 mecze drużyna Hiszpanii wygrywała a wskaźnik nie wykazywał istotnej zmiany kształtując się na poziomie 10.91, 7.75, 9.56. Znaczący spadek nastąpił dopiero po wygranym półfinale z Niemcami 5.34 i kolejny po wygranym Finale z Holandia- 4.69. Wskaźnik po turnieju różnił się istotnie od tego przed turniejem i wyniósł 6.66. Hiszpańscy uczestnicy badani uzyskiwali niższe wynik na skali TMD po turniej niż przed turniejem.

Przeprowadzona analiza wariancji ANOVA wykazała, iż:

Pomimo istnienia zmian stanów emocjonalnych w czasie trwania turnieju, nie wykryto zależności pomiędzy zmianami emocjonalnymi a interakcjami społecznymi oraz ilością wydawanych pieniędzy.

Podczas trwania mistrzostw wykazano znaczące zmiany w zakresie wskaźnika całkowitego zakłócenia nastroju TMD zarówno u kibiców hiszpańskich jak i angielskich. Co ciekawe wśród kibiców angielskich w skali wigor nie odnotowano istotnego spadku po porażkach natomiast istotnie wzrost pojawił sie po zwycięstwie drużyny Anglii. W gronie kibiców hiszpańskich z kolei nie wykazano istotnych zmian na skali zmęczenia w czasie trwania mistrzostw.

Wśród fanów obu państw nie wykazano zmian w identyfikacji z drużyna po meczach (czy to wygranych czy przegranych) w porwaniu do poziomu przed turniejem. Interesujące jest, iż zmiany emocjonalne wśród kibiców nie wykazywały związku ze stopniem identyfikacji z narodową drużyną.

Nie wykazano różnic w interakcjach społecznych i ilości wydawanych pieniędzy przed turniejem dla obu krajów.

Hiszpańscy fani wykazywali wzrost ilości czasu poświęcanego na interakcji społecznych po turnieju w porównaniu z badaniem przed turniejem, przed turniejem wydawali także mniej pieniędzy niż po turnieju. Być może było to związane ze świętowaniem wygranej.

Najważniejszym wnioskiem płynącym z przedstawionych badań jest zdaniem autorów fakt, iż pozytywne emocje związane z sukcesem drużyny, której się kibicuje utrzymywały się dłużej niż negatywne emocje związane z porażką ulubieńców. Stan pozytywnych emocji utrzymywał się dłużej pośród kibiców zwycięskiej Hiszpanii niż stan negatywnych emocji po porażce u kibiców przegranej Anglii.

Literatura:

Terry, P. C., Lane, A. M., Fogarty, G. J. (2003). Construct validity of the profile of mood states e adolescents for use with adults. Psychology of Sport and Exercise, 4, 125-139.

McNair, D. M., Lorr, M., Droppleman, L. F. (1971). Profile of mood states manual. SanDiego, CA: Educational and Industrial Testing Service.

Teoria auto-determinacji

Jest to interesująca teoria motywacji. Jak mówią jej autorzy Edward Deci i Richard Ryan obszarem zainteresowań są relacje w jakie wchodzą ze sobą zewnętrzne i wewnętrzne siły motywujące człowieka. A także środowiskowe i kulturowe czynniki ułatwiające bądź utrudniające motywowanie.

Siły takie jak np: pieniądze, chęć zdobycia szacunku, nacisk ze strony przełożonych odpowiedzialne są za tak zwaną motywację zewnętrza. Często jednak ludzie wykonują rożnego rodzaju czynności bez zewnętrznych nagród i przymuszeń, robiąc to z wielką pasją i zaangażowaniem. Mówimy wtedy o motywacji wewnętrznej, której źródła są niejako "wewnątrz" np: zainteresowanie, ciekawość, troska, poczucie obowiązku. Autorzy zauważają, że osoba o motywacji wewnętrznej potrafi wykonywać czynności na najwyższym poziomie w sposób długotrwały i kreatywny pomimo tego, iż nie otrzymuje za to żadnych zewnętrznych nagród.

Jednym z najciekawszych ich spostrzeżeń jest to, iż wszelkie czynniki sprzyjające doświadczaniu poczucia autonomii, kompetencji, i przynależności/afiliacji sprzyjają rozwojowi motywacji wewnętrznej.

Zatem by rozwinąć w sobie lub innych motywację wewnętrzną, która wydaje się być o wiele skuteczniejsza musimy zadbać o zaspokojenie potrzeby autonomii, kompetencji i afiliacji.

Zachęcam do odwiedzenia strony: www.selfdeterminationtheory.org, na której znajdziemy ogromna ilość materiałów dotyczących auto-determinacji i motywacji.